Stijging van de dekkingsgraad in de kinderopvang tussen 2019 en 2021
In de voorbije jaren werd de kinderopvangsector geconfronteerd met een aantal uitdagingen, zoals de coronacrisis, personeelstekorten, en discussies over de kwaliteit van de opvang, vooral in de Vlaamse Gemeenschap. Daarom is het interessant om te kijken naar de belangrijkste evoluties in de sector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Meer bepaald wordt er gekeken naar de evolutie van 2019 (voor corona) tot en met 2021 (na corona). Zowel de evolutie in het aantal kinderopvangvoorzieningen als de evolutie in de kinderopvangcapaciteit wordt bestudeerd.
Daling van het aantal voorzieningen tussen 2019 en 2021, maar stijging van de opvangcapaciteit
Tussen 2019 en 2021 is het aantal kinderopvangvoorzieningen gedaald met 26 eenheden, van 703 voorzieningen in 2019 naar 677 in 2021. Tijdens dezelfde periode is de kinderopvangcapaciteit echter gestegen met 252 plaatsen, van 20 555 in 2019 naar 20 807 in 2021. De daling van de capaciteit door de sluiting van voorzieningen is dus meer dan gecompenseerd door de opening van nieuwe voorzieningen of de uitbreiding van de capaciteit in bestaande voorzieningen.
Stijging van de dekkingsgraad in de kinderopvang tussen 2019 en 2021
Ten opzichte van 2019 is de dekkingsgraad gestegen, van 41,07 % in 2019 naar 44,99 % in 2021. Dit betekent dat er in 2021 voor iets minder dan een kind op twee een plaats is in een kinderopvangvoorziening. De stijging van de dekkingsgraad kan verklaard worden door:
- een daling van het aantal kinderen jonger dan drie jaar tussen 2019 en 2021,
- de (lichte) stijging van de opvangcapaciteit tussen 2019 en 2021.
Op gemeentelijk niveau is de dekkingsgraad gestegen in de meeste gemeenten (15 gemeenten), of relatief stabiel gebleven (3 gemeenten), maar is opmerkelijk gedaald in de gemeente Oudergem, van 63,52 % in 2019 naar 55,23 % in 2021.
Dekkingsgraad in de kinderopvang
in 2019 en 2021 op gemeentelijk niveau
Gegevensbronnen en methodologie
De gegevens over de kinderopvang zijn afkomstig van Kind en Gezin (voor de Nederlandstalige organisaties) en ONE (voor de Franstalige organisaties) die beide kinderopvangvoorzieningen erkennen of vergunnen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gegevens hebben betrekking op de situatie op 31 december 2019 en 31 december 2021 en worden door het BISA samengevoegd en verwerkt.
De gegevens over de officiële bevolking jonger dan drie jaar zijn afkomstig van Statbel en hebben betrekking op de situatie op 1 januari 2020 en 1 januari 2022.
De dekkingsgraad is een indicator die wordt berekend door het aantal plaatsen in de kinderopvangvoorzieningen te delen door het aantal kinderen jonger dan drie jaar. De waarde ervan kan kleiner zijn dan 1, gelijk zijn aan 1 of groter zijn dan 1:
• een waarde kleiner dan 1 betekent dat er minder plaatsen zijn dan kinderen jonger dan drie jaar. Een dekkingsgraad van 0,50 bijvoorbeeld betekent dat er voor de helft van de kinderen een plaats is;
• een waarde gelijk aan 1 betekent dat er voor ieder kind jonger dan drie jaar een plaats is;
• een waarde groter dan 1 betekent dat er meer plaatsen zijn dan kinderen jonger dan drie jaar.
Plaatsen in kleuterscholen die ingenomen kunnen worden door kinderen tussen 2,5 en 3 jaar oud worden niet meegerekend in de opvangplaatsen voor jonge kinderen. De dekkingsgraad onderschat dus enigszins het aantal kinderen jonger dan drie jaar dat kan worden opgevangen.
Meer informatie over de definities en de methodologie op de website.
Meer weten?
De cijfers over kinderopvangvoorzieningen voor jonge kinderen kan u vinden onder het thema "Jonge kinderen" op de website van het BISA en de Wijkmonitoring.