In de kijker: Stabilisatie van de Brusselse bevolking

De bevolkingstoename kwam eind jaren 1990 zwak op gang. Daarna nam de stijging toe en bereikte ze haar hoogtepunt tussen 2007 en 2012, een periode die als een demografische boom wordt beschreven. Sindsdien is de stijging er nog steeds, maar ze neemt af.

De toename in 2022 wordt echter gekenmerkt door de massale komst van Oekraïense inwoners die de oorlog ontvluchtten.

Maar hoe zit het met de toekomst volgens de laatste bevolkingsprognoses^[1]? De toename van de Brusselse bevolking zou van 2025 tot 2050 bijna nul zijn (afwisselend schommelingen tussen -1 000 en +1 000 inwoners).
 

Wat verklaart deze stabilisatie van de Brusselse bevolking vanaf 2025?

Wat de interne migratie betreft, wordt een voortzetting verwacht van de sterkere toename van de emigratie uit het BHG naar de rest van het land dan de toename van de immigratie naar het BHG vanuit de rest van het land. Als gevolg daarvan zou het migratiesaldo verder dalen van -17 600 in 2022 tot -19 300 in 2027^[2]. Het zou zich vervolgens stabiliseren op ongeveer -20 000 inwoners.

Dit aanzienlijke verlies van inwoners zou gecompenseerd worden door twee elementen: het natuurlijke saldo en het saldo van de internationale migraties.

• Het FPB en Statbel voorspellen een ruimschoots positief (tussen +8 500 en +10 000) natuurlijk saldo (verschil tussen het aantal geboorten en overlijdens), met een herstel van de vruchtbaarheid die de komende jaren de stijging van de sterfte zou overtreffen^[3].

• Daarnaast is de toekomstige stabiliteit van het aantal inwoners van het Gewest voornamelijk het gevolg van het internationale migratiesaldo. Dit is het verschil tussen de aankomsten in het BHG vanuit het buitenland en de vertrekken uit het BHG naar het buitenland. Het internationale migratiesaldo zou dalen tot een niveau dat lager ligt dan dat van de afgelopen 20 jaar. De aankomsten in het BHG vanuit het buitenland zouden zich vanaf 2025 stabiliseren op ongeveer 49 000 eenheden - dit stemt overeen met het gemiddelde niveau van de afgelopen 20 jaar. Tegelijkertijd zouden de vertrekken uit het BHG naar het buitenland licht blijven stijgen om zich rond de 38 000 eenheden te situeren. Als gevolg daarvan zou het internationale migratiesaldo een niveau van +11 000 aanhouden op middellange en lange termijn.
   

Wat is een bevolkingsprognose?^[4]

Een bevolkingsprognose stelt een scenario voor de evolutie van de bevolking op lange termijn voor. Dit scenario is gebaseerd op hypothesen van de toekomstige evolutie van de internationale migratie, de binnenlandse migratie, de vruchtbaarheid en de sterfte. Dit werk wordt verricht op basis van de huidige wetenschappelijke kennis en de trends die in een gegeven sociaal-economische en demografische context worden waargenomen.

Wat is het doel van een bevolkingsprognose?

Het is in vele domeinen een besluitvormingsinstrument dat helpt om de debatten te kaderen over de toekomst van onze maatschappij in haar verschillende dimensies, zoals economie, mobiliteit, huisvesting, energie, verstedelijking, gezondheid, vergrijzing, milieu enz. Een bevolkingsprognose beoogt echter niet het exacte aantal inwoners te verstrekken dat in een bepaald tijdsbestek wordt verwacht.

[1] Demografische vooruitzichten (2022-2070) van het Federaal Planbureau (FPB) en Statbel, gepubliceerd op 1 januari 2023
[2] De stijging van de interne emigratie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het jaar 2021, die resulteert in een intern migratiesaldo van -21 000, is te recent om te weten of het fenomeen conjunctureel is (post-Covid) of een nieuwe trend die zal aanhouden. Daarom is de hypothese inzake de interne migratie voor deze nieuwe bevolkingsprognoses niet gewijzigd.
[3] De stijging van de sterfte in de komende jaren houdt verband met het bereiken van de oudere leeftijd van de bevolking die tijdens de naoorlogse babyboom is geboren.
[4] Federaal Planbureau en Statbel (2021), Demografische vooruitzichten 2020-2070 - Referentiescenario en varianten, 41 p.